Summary
Amaç: Radyoterapi (RT) sırasında gelişen yüksek dereceli mukozitte, granülosit makrofaj-koloni stimüle eden faktörün (GM-CSF) oral çalkantı solüsyonu olarak etkinliğini araştırmak. Hastalar ve Yöntem: Baş-boyun kanseri nedeniyle RT alacak Karnofsky performans değeri 70 ve üzerinde olan hastalar çalışmaya alınmıştır. Tedavi öncesinde oral kavite değerlendirmesi ve mikrobiyolojik inceleme yapılmış; RT 9 hastada "konkomitan boost", 23 hastada konvansiyonel fraksiyonda verilmiştir. Mukozal toksisite, RTOG mukozal reaksiyon skorlamasına göre ve oral kavite mukoza görüntülerinin fotoğrafları çekilerek değerlendirilmiştir. Grad 3-4 mukozit gelişen hastalarda oral GM-CSF çalkalama solüsyonu 400 ug GM-CSF 250 cc suda karıştırılarak hazırlanmış ve 5 gün boyunca uygulanmıştır. Bulgular: Baş-boyun RT'si uygulanan 32 hastanın 22'sinde (%68) ileri derecede (grad 3-4) mukozal toksisite gelişmiştir. Bu hastalarda mukozal toksisite gelişimine cins, evre, sigara anamnezi, operasyon ve RT alanının etkisi incelendiğinde, yalnızca sigara anamnezi ile ileri mukozit gelişimi arasında istatistiksel anlamlı ilişki bulunmuştur (p=0.04). GM-CSF'in 5 gün uygulanması sonrasında %64 kısmi, %32 tam yanıt elde edilmiştir. Sübjektif değerlendirmede de %68 kısmi, %23 tam yanıt görülmüş, objektif ve sübjektif değerlendirmeler birbiriyle uyumlu bulunmuştur. Hastaların hiçbirinde tedaviye ara vermek gerekmemiş ve GM-CSF uygulaması ile kan değerleri arasında bağlantı görülmemiştir. Sonuç: Çalışmamızda baş-boyun kanseri nedeniyle RT gören hastalarda gelişen yüksek dereceli oral mukozitte topikal GM-CSF uygulamasının hem objektif hem de sübjektif kriterlere göre etkili olduğu gözlenmekle beraber halen mukozitin semptomatik tedavisinde karşılaştırmalı çalışmalara gereksinim vardır.
