TURKISH JOURNAL OF ONCOLOGY 2003 , Vol 18 , Num 1
REKTUM KANSERİNDE ADJUVAN KEMORADYOTERAPİNİN ROLÜ
FÜSUN GÖÇEN, ZEYNEP ÖZSARAN, DENİZ YALMAN, MUSTAFA ESASSOLAK, NEZAHAT OLACAK, AYFER HAYDAROĞLU
İstanbul Tıp Fakültesi, Radyasyon Onkolojisi AD, İstanbul Amaç: Rektum karsinomlarında cerrahi sonrası adjuvan kemoradyoterapinin etkinliğini araştırmak. Hastalar ve Yöntem: 1991-2000 yılları arasında 185 rektum karsinomlu hastaya cerrahi sonrasında kemoradyoterapi uygulanmıştır. Hastaların medyan yaşı 53 (24-74), erkek/kadın oranı 1.6'dır. Yetmiş dokuz hasta (%43) abdominoperineal rezeksiyon (APR), 106 hasta (%57) "low" anterior rezeksiyon (LAR) sonrası kliniğimize başvurmuştur. Patolojik evre dağılımı, 78 hastada (%42) evre II ve 107 hastada (%58) evre III şeklindedir. Histolojik grad dağılımı 7 hastada (%4) bilinmemekte, 26 hasta (%14) grad I, 121 hasta (%66) grad II, 23 hasta (%12) grad III ve 8 hasta (%4) müsinöz adenokarsinom şeklindedir. Postoperatif CEA ve Ca 19-9 değerlerine 72 hastada (%40) bakılmış, hastaların %95'inde değerler normal bulunmuştur. Adjuvan tedavi olarak 2 kez kemoterapi (KT) (florourasil 400mg/m2+ folinik asit 20 mg/m2) sonrasında 3. kez KT ile beraber radyoterapi (RT) (5040 cGy/28 fr) yapılmış ve KT 6 küre tamamlanmıştır. Bulgular: Medyan takip 36 ay olup takip sırasında 40 hastada (%22) lokal yineleme ve 38 hastada (%20) uzak organ metastazı görülmüştür. Grubun 5 yıllık genel sağkalım ve hastalıksız sağkalım oranları sırasıyla %60.1 ve %53.7'dir. Tek değişkenli analizde evre (p<0.0001) ve grad (p=0.02) istatistiksel anlamlı bulunan değişkenler iken çok değişkenli analizde yalnızca evre istatistiksel anlamlılığını korumuştur (p>0,0001). Sonuç: Rektum karsinomunda cerrahi sonrasında T3.4 veya N+ olan hastalarda adjuvan kemoradyoterapi halen standart tedavi yöntemidir. En önemli prognostik faktör evre olup, evre III hastalarda ölüm riski evre II hastalardakinden 5 kat fazla bulunmuştur. Keywords : rektum karsinomu, adjuvan, kemoradyoterapi