2İç Hastalıkları Uzmanı, Özel Derman Hastanesi, Zeytinburnu, İstanbul
3İç Hastalıkları Uzmanı, Okmeydanı Sosyal Sigortalar Kurumu Hastanesi, İstanbul Giriş: Son zamanlarda yapılan çalışmalarda, talidomidin konvansiyonel tedaviye dirençli multipl miyelom vakalarında etkili olduğu gösterilmiştir. Bu çalışmada, talidomidin refrakter multipl miyelomdaki klinik etkinliği, yan etkileri ile tedavi sırasındaki sağkalım oranları incelenmiş ve tartışılmıştır.
Materyal ve Metod: Konvansiyonel tedavi protokollerine dirençli 14 miyelom hastasına median 12 ay (4-36 ay) boyunca talidomid ve yüksek doz deksametazon verildi. Başlangıç talidomid dozu 200 mg/gün olup tedavinin 2. haftasında doz 400 mg/gün'e çıkarıldı. Deksametazon 20 mg/m2/gün dozunda toplam üç kür uygulandı. İlk kür sırasında 1-4, 9-12, 17-20. günlerde verildi, sonraki iki kürde ise sadece 1-4. günlerde uygulandı. Tedaviye yanıt, tedavinin ilk sekiz haftası sonrasında serum M-bandındaki azalma miktarı ile değerlendirildi. Lineer regresyon analiz yöntemleri kullanılarak değişkenler birbirleriyle karşılaştırıldı. Genel sağkalım süreleri Kaplan-Meier istatistiksel yöntemi ile hesaplandı.
Bulgular: Hastalara ortalama 14.2±7.7 ay (4-36 ay) talidomid tedavisi verildi. İlk 8 haftalık tedavi sonunda 1 hastada (%7) serum M-bandında >%75 düşüş kaydedildi, fakat takibinde düşük serum M-bandına karşın plazmositomların gelişimi ile progresyon gösterdiği kabul edildi. Beş hastada (%36) serum M-bandında %50-75 arasında düşüş saptandı ve kısmi yanıt verdikleri düşünüldü. Diğer hastaların 5'inde (%36) serum M-bandında <%50 düşüş bulunurken 3 hastada (%21) yanıt gözlenmedi. Talidomid tedavisine yanıt alınan 10 hastanın ilaca ortalama yanıt süresi 14.6±7.6 ay (4-33 ay) bulundu. Hastaların talidomid tedavisine yanıt süreleri ile serum laktat dehidrogenaz ile beta-2 mikroglobulin düzeyleri arasında herhangi bir ilişki bulunmamıştır (sırasıyla p=0.7, p=0.8). Tedavi sırasında 10 hastada (%71) talidomide bağlı yan etki ortaya çıkmıştır (konstipasyon (%43), periferik nöropati (%21), derin ven trombozu (%14), otonom nöropati (%7) ve cilt döküntüsü (%7)). Takip sırasında toplam 5 hasta (%36) altta yatan hastalık nedeni ile öldü. Talidomid kullanımı sonrası genel ve progresyonsuz sağkalım hesaplandığında, ortanca sağkalım süresleri sırasıyla (± SE), 20±5.84 ay (%95 GA: 8.56-31.44) ve 10±3.42 ay (%95 GA: 3.29-16.71) saptandı, bir yıllık genel sağkalım hızı (± SE); %70.13±12.57 bulundu.
Sonuç: Talidomid ve yüksek doz deksametazon kombinasyonu ilerlemiş hastalık halindeki multipl miyelomda etkilidir, fakat bulgular, bu tedavinin uzun vadede kalıcı çözüm olamayacağı yönündedir.
Keywords : Multipl miyelom, talidomid