TURKISH JOURNAL OF ONCOLOGY 1999 , Vol 14 , Num 3
POSTOPERATİF RADYOTERAPİ UYGULANAN HİPOFİZ MAKROADENOMLU VAKALARIN DEĞERLENDİRİLMESİ
NURAN ŞENEL BEŞE, ÖMER UZEL, KİMİA GASSEMZADEH ÇEPNİ, SEDAT TURKAN, SAİT OKKAN
Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Radyasyon Onkolojisi AD., İstanbul Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Radyasyon Onkolojisi Anabilim Dalı'nda 1981-1996 yılları arasında cerrahi ve postoperatif radyoterapi ile tedavi edilen 60 hipofiz makroadenomlu vakanın sonuçları retrospektif olarak değerlendirilmiştir. Vakalardan 35'i (%58) erkek, 25'i (%42) ise kadındır. Medyan yaş 35.5'tir. Tüm vakalara cerrahi eksizyon uygulanmıştır (%73 transsfenoidal, %27 transkranyal). Subtotal eksizyon uygulanan hasta sayısı 46'dır (%76). Vakalara medyan 36 gün içerisinde postoperatif radyoterapi başlanmıştır. Radyoterapi Co60 ya da 9-18 MV lineer hızlandırıcının fotonları kullanılarak yapılmıştır. Karşılıklı paralel iki alandan fraksiyon başına 1.8-2 Gy verilerek, haftada 5 fraksiyondan toplam 50-54 Gy tümör dozu uygulanmıştır. Büyük tümör kalıntısı olan yalnızca bir vakada 60 Gy tümör dozuna çıkılmıştır. Medyan takip süresi 62 aydır. Lokal kontrol ve toplam sağkalım süreleri Kaplan-Meier yöntemi ile hesaplanmıştır. Lokal kontrol oranları 5 ve 10 yıl için sırasıyla %75 ve %60 olarak bulunmuştur. Toplam sağkalım oranı ise aynı süreler için %93'tür. Ölen 3 hastadan biri tümör nedeniyle kaybedilirken, bir hasta nüks nedeniyle reopere edildikten sonra operasyon komplikasyonu nedeniyle kaybedilmiştir. Diğer hastanın ölüm nedeni ise metastaz yapmış nazofarenks kanserine bağlıdır. Semptomatik cevap değerlendirmesi yapıldığında, cerrahi tedavi sonrası devam etmekte olan semptomların, bazı vakalarda postoperatif radyoterapi sonrasında tamamen düzeldiği görülmüştür. Cerrahi rezeksiyon öncesi hormon profili bilinen ve hormon değerleri yüksek olan vakaların %52'sinde postoperatif radyoterapi sonrası normal değerlere ulaşılmıştır. Radyoterapi komplikasyonu olarak sadece 5 vakada medyan 42 ayda hipopituitarizm gelişmiştir. Sonuç olarak; lokal kontrol oranı literatürde bildirilenlere göre daha düşük olmakla birlikte hasta grubumuzda subtotal rezeksiyon uygulanan vaka sayısı fazladır. Semptomatik cevapta ise cerrahi ve postoperatif radyoterapinin efektif olduğu söylenebilir. Keywords :