TURKISH JOURNAL OF ONCOLOGY 2003 , Vol 18 , Num 1
THE ROLE OF ADJUVANT CHEMORADIOTHERAPY IN THE TREATMENT OF RECTAL CANCER
FÜSUN GÖÇEN, ZEYNEP ÖZSARAN, DENİZ YALMAN, MUSTAFA ESASSOLAK, NEZAHAT OLACAK, AYFER HAYDAROĞLU
İstanbul Tıp Fakültesi, Radyasyon Onkolojisi AD, İstanbul

Summary

Amaç: Rektum karsinomlarında cerrahi sonrası adjuvan kemoradyoterapinin etkinliğini araştırmak. Hastalar ve Yöntem: 1991-2000 yılları arasında 185 rektum karsinomlu hastaya cerrahi sonrasında kemoradyoterapi uygulanmıştır. Hastaların medyan yaşı 53 (24-74), erkek/kadın oranı 1.6'dır. Yetmiş dokuz hasta (%43) abdominoperineal rezeksiyon (APR), 106 hasta (%57) "low" anterior rezeksiyon (LAR) sonrası kliniğimize başvurmuştur. Patolojik evre dağılımı, 78 hastada (%42) evre II ve 107 hastada (%58) evre III şeklindedir. Histolojik grad dağılımı 7 hastada (%4) bilinmemekte, 26 hasta (%14) grad I, 121 hasta (%66) grad II, 23 hasta (%12) grad III ve 8 hasta (%4) müsinöz adenokarsinom şeklindedir. Postoperatif CEA ve Ca 19-9 değerlerine 72 hastada (%40) bakılmış, hastaların %95'inde değerler normal bulunmuştur. Adjuvan tedavi olarak 2 kez kemoterapi (KT) (florourasil 400mg/m2+ folinik asit 20 mg/m2) sonrasında 3. kez KT ile beraber radyoterapi (RT) (5040 cGy/28 fr) yapılmış ve KT 6 küre tamamlanmıştır. Bulgular: Medyan takip 36 ay olup takip sırasında 40 hastada (%22) lokal yineleme ve 38 hastada (%20) uzak organ metastazı görülmüştür. Grubun 5 yıllık genel sağkalım ve hastalıksız sağkalım oranları sırasıyla %60.1 ve %53.7'dir. Tek değişkenli analizde evre (p<0.0001) ve grad (p=0.02) istatistiksel anlamlı bulunan değişkenler iken çok değişkenli analizde yalnızca evre istatistiksel anlamlılığını korumuştur (p>0,0001). Sonuç: Rektum karsinomunda cerrahi sonrasında T3.4 veya N+ olan hastalarda adjuvan kemoradyoterapi halen standart tedavi yöntemidir. En önemli prognostik faktör evre olup, evre III hastalarda ölüm riski evre II hastalardakinden 5 kat fazla bulunmuştur.