2İstanbul Üniversitesi Onkoloji Enstitüsü, Klinik Onkoloji Anabilim Dalı, Onkolojik Sitoloji Bilim Dalı, İstanbul
Summary
AMAÇBu çalışmada, meme karsinomunda CD44S ekspresyonu araştırıldı ve lenf nodu durumu, östrojen, progesteron gibi prognostik faktörlerle karşılaştırıldı.
GEREÇ VE YÖNTEM
Meme karsinomlu 40 hastadan elde edilen hücre bloğu materyali
çalışmayı oluşturdu. Altı hastaya ait benign lezyonlar
kontrol grubu olarak kullanıldı. Hücre bloğu materyalinden
hazırlanan kesitlere immünhistokimyasal boyama yöntemi
uygulandı. CD44S pozitifliğinin lenf nodu metastazı ve diğer
parametrelerle korelasyonu araştırıldı.
BULGULAR
CD44S 29 olguda pozitif, 11 olguda negatif bulundu. Kontrol
grubunu oluşturan olguların hepsi CD44S antikoruyla pozitif
sonuç verdi. CD44S ekspresyonu ile diğer parametreler arasında
istatistiksel olarak anlamlı bir sonuç bulunmadı.
SONUÇ
Bu çalışmanın sonucunda meme karsinomunda CD44 ekspresyonunun
lenf nodu metastazı, östrojen ve progesteron pozitifliğiyle
ilişkisi yoktur sonucuna varılmıştır.
Introduction
Meme kanseri kadınlarda görülen en sık malign tümör olup, kadınlarda tüm kanserlerin %30'unu oluşturmaktadır.[1]CD44 bir adezyon molekülüdür ve hücre-hücre ve hücre-matriks ilişkisinde önemli rol oynadığı düşünülen bir transmembran glikoproteinidir.[2,3] Birçok kanser tipinde tümör yayılımı ile ilişkili olarak CD44 üretimi ve yapısında farklılıklar gösterilmiştir.[4,5] CD44'ün hücre bağlanması, göç ve metastazla ilişkili olan tüm etkileri özellikle CD44'ün hücrenin hyalüronik aside bağlanmasını kolaylaştırma kapasitesiyle ilişkilidir.[4] Derinin skuamöz hücreli karsinomu, meme ve akciğer karsinomu gibi çeşitli malignitelerde bu adezyon molekünün eskspresyonunun kaybının progresyon ve metastazda payının olabileceği düşünülmektedir.[2,3]
Bu çalışmada meme karsinomu olan hastalarda CD44S ekspresyon durumu incelendi. CD44S pozitifliği ile lenf nodu metastazı, östrojen (ER) ve progesteron (PR) pozitifliği arasındaki korelasyon araştırıldı.
Methods
Çalışma grubunu meme karsinomu tanısı almış 40 hastadan ince iğne aspirasyon biyopsisi yöntemiyle elde edilen hücre bloğu materyali oluşturdu. Altı hastadan elde edilen benign meme lezyonları kontrol grubu olarak kullanıldı. Hücre bloğundan hazırlanan kesitlere CD44S antikoruyla immünhistokimyasal boyama yöntemi uygulandı. Rutin formol-parafin takibinden geçen hücre bloğu materyalinin parafin bloklarından pozitif şarjlı lamlara yaklaşık beş mikron kalınlığında kesitler alındı. Kesitlerin lam üzerine tam olarak yapışmaları ve deparafinizasyonu için lamlar 37°C sıcaklıkta etüvde bekletildi. Lamlar sırasıyla ksilol ve alkol serilerinden geçirilirek distile suya alındı. Antijen retrieval işlemi mikrodalga fırında beş dakikadan dört kez uygulandı, 20 dakika oda ısısında soğumaya bırakıldı. Bu çalışmada Ultratek Horse Radish Peroksidaz kit (Scytek Laboratories) ve CD44S primer antikoru (Neomarkers, Mouse, Monoclonal) kullanıldı. Endojen peroksidaz aktivitesinin önlenmesi için kesitler 20 dakika %3'lük hidrojen perokistle, zemin boyasını önlemek için 15 dk blokaj solüsyonu ile inkübe edildi. Daha sonra sırasıyla primer antikor ile 60 dk, sekonder antikor ile 25 dk inkübe edildi. Süre sonunda lamlar distile su ile yıkandı ve beş dakika Fosfat Buffer Solüsyonunda bekletildi. Kesitlerin görünür hale gelmesi için AEC kromojen ile 30 dakika inkübe edildi, süre sonunda distile su ile yıkandı. Lamlar üç dakika Mayer hematoksilende bekletilerek zıt boyaması yapıldı. Tüm preparatlar su bazlı kapatma malzemesiyle kapatılarak ışık mikroskobunda incelendi. CD44S ile boyanan preparatlarda %0-5 arasında boyananlar negatif (-), %5'ten daha fazla boyanma gösterenler pozitif (+) olarak değerlendirildi. İstatistiksel değerlendirmede Fisher kesin ki-kare testi kullanıldı. P=0.05'den daha az olanlar istatistiksel olarak anlamlı kabul edildi.Results
Hastaların yaş aralığı 26-81 arasında değişmekte idi. Medyan yaş 51'di. Yirmi dokuz olguda CD44S pozitif, 11 olguda negatif bulundu. Kontrol grubunu oluşturan altı olgunun tümü CD44S antikoruyla pozitif sonuç verdi. Yirmi iki hastada lenf nodu pozitif, 18 olguda negatifti. Yirmi dokuz hastada ER pozitif, 11 hastada negatif; 29 hastada PR pozitif, 11 hastada negatifti. Tümör grubu ve kontrol grubu arasında istatistiksel olarak anlamlı bir sonuç elde edilemedi (p=0.31) ER ile CD44S pozitifliği arasında (p=0.07), PR ile CD44S pozitifliği arasında (p=0.92) ve lenf nodu metastazı (Şekil 1a, b) ile CD44S pozitifliği arasında (p=0.069) yapılan istatistiksel incelemede anlamlı sonuç elde edilemedi (Tablo 1).Discussion
CD44S bir adezyon molekülüdür ve hyaladherinler olarak adlandırılan hücre adezyon molekülleri ailesinin bir üyesidr. CD44'ün tümör-endotel etkileşiminde, hücre motilitesi ve migrasyonunda, hücre adezyonunda ve tümör invazyonu, progresyonu ve metastazında etkisi olduğu kabul edilmektedir.[6]Birçok çaışmada CD44S ve farklı izoformlarının hem malign transformasyon, normal ve tümör hücre diferansiasyonu, metastaz hemde prognozla ilişkisi bulunmuştur.[7-14]
Fox ve ark.,[15] İl Bankfalvi ve ark.[1] CD44S'i normal, benign ve malign meme dokusunda araştırmışlar ve CD44S'yi hem normal hemde tümör dokusunda pozitif bulmuşlardır.
Meme karsinomuyla ilgili birçok çalışmada hem CD44S hemde farklı varyantlarının arttığı tespit edilmiş ve tümör diferansiasyonu, tümör büyüklüğü, steroid reseptör durumu, aksiller lenf nodu metastazı ve hastanın sağkalımıyla korelasyonu bulunmuştur.[7,8,10,11,14]
Sonuç olarak, meme karsinomunda CD44S tanı, diferansiasyon ve prognozda uygun bir marker değildir. Farklı CD44 izoformları ve daha fazla hasta ve farklı prognostik parametrelerle araştırılması gerektiğini düşünmekteyiz.
References
1) Greenlee RT, Murray T, Bolden S, Wingo PA. Cancer
statistics, 2000. CA Cancer J Clin 2000;50(1):7-33.
2) Garcia del Muro X, Torregrosa A, Muñoz J, Castellsagué
X, Condom E, Vigués F, et al. Prognostic value of
the expression of E-cadherin and beta-catenin in bladder
cancer. Eur J Cancer 2000;36(3):357-62.
3) Toma V, Hauri D, Schmid U, Ackermann D, Maurer R,
Alund G, et al. Focal loss of CD44 variant protein expression
is related to recurrence in superficial bladder
carcinoma. Am J Pathol 1999;155(5):1427-32.
4) Naor D, Sionov RV, Ish-Shalom D. CD44: structure,
function, and association with the malignant process.
Adv Cancer Res 1997;71:241-319.
5) Ponta H, Sherman L, Herrlich PA. CD44: from adhesion molecules to signalling regulators. Nat Rev Mol
Cell Biol 2003;4(1):33-45.
6) İzmirli M, Bayram İ, Şenol S, İlham M. İleri evre
özefagus yassı epitelyum hücreli karsinomlarında
CD44s ekspresyonu ve diğer klinikopatolojik prognostik
faktörler. Uluslararası Hematoloji-Onkoloji Dergisi
2009;1:28-35.
7) Bànkfalvi A, Terpe HJ, Breukelmann D, Bier B, Rempe
D, Pschadka G, et al. Gains and losses of CD44 expression
during breast carcinogenesis and tumour progression.
Histopathology 1998;33(2):107-16.
8) Friedrichs K, Franke F, Lisboa BW, Kügler G, Gille I,
Terpe HJ, et al. CD44 isoforms correlate with cellular
differentiation but not with prognosis in human breast
cancer. Cancer Res 1995;55(22):5424-33.
9) Yahyaoui O, Guerbaoui M, Oudghiri M. Relationship
between lymphatic metastasis in breast and cervix cancers
and the level of CD44-H expression evaluated by
an immunohistochemical method. [Article in French]
Gynecol Obstet Fertil 2001;29(6):422-6. [Abstract]
10) Hole AK, Belkhiri A, Snell LS, Watson PH. CD44 variant
expression and estrogen receptor status in breast cancer. Breast Cancer Res Treat 1997;43(2):165-73.
11) Iida N, Bourguignon LY. Coexpression of CD44 variant
(v10/ex14) and CD44S in human mammary epithelial
cells promotes tumorigenesis. J Cell Physiol
1997;171(2):152-60.
12) Kim JY, Cho H, Rhee BD, Kim HY. Expression of CD44
and cyclin D1 in fine needle aspiration cytology of papillary
thyroid carcinoma. Acta Cytol 2002;46(4):679-83.
13) Ross JS, del Rosario AD, Sanderson B, Bui HX. Selective
expression of CD44 cell-adhesion molecule in thyroid
papillary carcinoma fine-needle aspirates. Diagn
Cytopathol 1996;14(4):287-91.