TURKISH JOURNAL OF ONCOLOGY 2002 , Vol 17 , Num 3
ELEKTRON TEDAVİSİNDE HASTA VE BOLUS ARASINDAKİ HAVA BOŞLUĞUNUN DİK VE OBLİK IŞINLAMALARDA YÜZEY DOZLARINA ETKİSİ
SONGÜL Ç KARAÇAM, BAYRAM DEMİR, BASRİ GÜNHAN, AYŞE KOCA
İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Radyasyon Onkolojisi AD. İstanbul Satürne-42 lineer hızlandırıcı cihazında elektron tedavisinde bolus kullanılması durumunda, bolus ile cilt arasında hava boşluğu kalması ve ışınların yüzeye dik ve oblik olarak gelmeleri hallerinde yüzey dozlarındaki değişimler incelenmiştir. Doz ölçümleri Markus tipi paralel plan iyon odası ve termolüminesans dozimetre kullanılarak katı fantomda, 100 cm kaynak-cilt mesafesinde, 0.5 ve 1.0 cm kalınlıklı buluşlarla, farklı hava boşluğu ve gantry açılarında rölatif olarak yapılmıştır. Farklı elektron enerjileri, bolus kalınlıkları, alan boyutları ve hava boşlukları için gerçekleştirilen ölçümler, bolus altında hava boşluğunun olması durumunda, yüzey dozunun azalan alan boyutuyla birlikte düştüğünü göstermiştir. Huzmelerin oblik gelmesi durumunda ise bolus altındaki bu hava boşluğunun yüzey dozunda azalmaya yol açarken gantry açısının artması ile yüzey dozunu artırdığı gözlenmiştir. Ancak 1.0 cm'lik bolus kullanılarak yapılan oblik ışınlamalarda 4.5 MeV'de açının artışı ile birlikte elektron ışınlarının yüzey dozlarında bir azalma oluşmaktadır. Sonuç olarak düşük enerjide dik ve oblik ışınlamalarda set-up sırasında bolus altında hava boşluğu kalmasının, istenilenin aksine yüzey dozlarında düşüşe sebep olabileceği dikkate alınmalıdır. Keywords : elektron, bolus, yüzey dozu