2Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Kulak Burun Boğaz Anabilim Dalı, İzmir
3Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Patoloji Anabilim Dalı, İzmir AMAÇ
Bu çalışmanın amacı Dokuz Eylül Baş-Boyun Kanserleri Grubu'nun (DEBBTG) tedavi protokolü uyarınca radikal radyoterapi (RT) uygulanmış erken evre larenks karsinomlu hastaların tedavi sonuçlarının geriye dönük olarak incelenmesidir.
GEREÇ VE YÖNTEM
Temmuz 1991-Haziran 2004 tarihleri arasında kliniğimizde erken evre larenks karsinomu tanılı 144 hasta (138 erkek (%96), 6 (%4) kadın; ort. yaş 61; dağılım 27-87 yaş) radikal RT ile tedavi edildi. DEBBTG protokolüne göre evre I hastalıkta ve ameliyat edilemeyen (performansı düşük, komorbid hastalık veya hasta tercihi) evre II glottik karsinomlu hastalara radikal radyoterapi uygulanmaktadır. Radikal RT karşılıklı paralel eşmerkezli iki yan alanla ve “wedge” kullanılarak, megavoltaj (6 MV-X veya Co-60) ışınlar ile uygulandı. Tüm hastalar radikal RT öncesi simüle edildi, tedavi planlaması bilgisayarlı planlama sistemi ile yapıldı. Erken ve geç yan etkiler RTO G / E O RTC kriterlerine göre değerlendirildi. Sağkalım analizleri Kaplan-Meier yöntemi kullanılarak yapıldı.
BULGULAR
Histopatolojik tanı 111 (%77) olguda skuamöz hücreli karsinom, 32'sinde (%22) karsinoma in situ, 1'inde küçük hücreli karsinomdu. Klinik evrelemede, 32 (%22) olgu Tis, 86 (%60) T1, 26 (%18) T2 olarak değerlendirildi. Tüm olgular planlanan tedaviyi tamamladılar. Medyan doz 66 (50-70) Gy'di. Hiçbir hastada ciddi erken yan etki saptanmadı, 3 (%2) hastada geç dönem derece 3 cilt, larenks ödemi ve kıkırdak hasarı izlendi. Medyan izlem 68 (4-162) aydı. İki, 5, 10 yıllık genel sağkalımlar sırasıyla %94, %85 ve %65 idi. Yerel-bölgesel yinelemesiz sağkalımlar 2, 5 ve 10 yıllık sırasıyla %90, %87 ve %87 olarak hesaplandı. Toplam 18 (%12.5) olguda yerel ve/veya bölgesel başarısızlık saptandı ve 14'üne kurtarma cerrahisi uygulandı. Tis, T1 ve T2 olgularda 5 yıllık hastalığa özgü sağkalım sırasıyla %95, %96 ve %94 olarak, 5 yıllık ses koruma oranları ise Tis ve T1'lerde %97, T2 hastalarda %89 hesaplandı.
SONUÇ
Erken evre larenks kanserlerinde radikal radyoterapi fonksiyon koruyucu etkin bir tedavi yöntemidir. Yerel bölgesel tedavi başarısızlıklarında radyoterapi sonrası kurtarma tedavileri ile yüksek oranda ses korunması ile yerel kontrol ve sağkalım oranları elde edilebilmektedir.