TURKISH JOURNAL OF ONCOLOGY
2001 , Vol 16 , Num 4
KANSERDE ANEMİ NEDENLERİ VE KEMOTERAPİNİN ERİTROPOETİN DÜZEYLERİ ÜZERİNE ETKİSİ
GATA Haydarpaşa Eğitim Hastanesi, Tıbbi Onkoloji Kliniği, Ankara
Kanser ölüme yol açan nedenler arasında kalp hastalıklarından sonra ikinci sırayı almakta ve tüm ölümlerin yaklaşık %22.3'ünü oluşturmaktadır. Kanser insidansı son yıllarda genel olarak artış göstermektedir. Kanserli hastaların %90'dan fazlasında hayatlarının bir döneminde anemi oluşur. Kansere bağlı aneminin doğru tespit ve tedavisi ile sadece hastanın yaşam kalitesi artırılmaz aynı zamanda yaşam süresinin artması da sağlanır. Çalışmamızda kemoterapi almamış 42 kanserli ve anemisi olan hastada ve bunlardan kemoterapi sonrası değerlendirilen 20 hastada kansere bağlı anemi sebepleri araştırıldı. Hastalarda ve kontrol grubu olarak alınan 20 sağlıklı birey ile anemisi olmayan ve kemoterapi almamış 20 kanserli hastada eritropoetin düzeyleri karşılaştırıldı. Kemoterapi almamış anemili kanser hastalarının 27'sinde (%64.2) kronik hastalık anemisi, 10'unda (%23.8) demir eksikliği anemisi, 6'sında (%14.2) B12 vitamini eksikliği anemisi, 4'ünde (%9.5) folik asit eksikliği anemisi, 4'ünde (%9.5) kayıp anemisi, 3'ünde (%7.1) hemolitik anemi tespit edildi. Kemoterapi sonrası değerlendirilen 20 kanser hastasının 17'sinde (%85) kronik hastalık anemisi, 2'sinde (%10) demir eksikliği anemisi, 1'inde (%5) folik asit eksikliği anemisi tespit edildi. Anemili ve kemoterapi almamış hastaların eritropoetin düzeyleri (16.36(17.84), anemisi olmayan kemoterapi almamış hastaların eritropoetin düzeylerinden (2.93(4.23) çok ileri derecede anlamlı olarak yüksek saptandı (p<0.001). Sonuç olarak ülkemizde kemoterapi almamış hastalarda kansere bağlı anemi nedenlerinin yarıya yakınını demir ve vitamin eksikliğine bağlı anemiler oluşturmaktadır. Özellikle gastrointestinal kanserlerde sıklığı artan bu maddelerin eksikliğinin yerine konması oldukça kolay, ucuz ve çalışmalarda gösterildiği üzere aynı zamanda yaşamı uzatıcı etkiye sahiptir.
Keywords :
kanser, anemi, eritropoetin